halifeler listesi ne demek?

Halifeler listesi, İslam peygamberi Muhammed'in ölümünden sonra Müslümanların siyasi liderliğini yapmış kişilerin listesidir. Dört Halife, Emevî halifeleri, Abbâsî halifeleri, Fâtımî halifeleri (Sünniler tarafından kabul edilmezler), Memlûk halifeleri, Osmanlı halifeleri ve son olarak 1924'te halifeliğin kaldırılmasından önce Türkiye Cumhuriyeti'nden bir halife (ki kendisi Osmanlı Hanedanı'ndandır) aşağıdaki tablolarda bulunmaktadır.

Dört Halife veya Hulefa-i Raşidin dönemi

Dosya:Black_flag.svg|Raşidinlerin siyah sancağı

Muhammed'in ölümünden hemen sonra seçimle göreve gelmiş "Dört Halife":

SıralamaHalifeDönemi
1.Ebu Bekir632 - 634
2.Ömer bin Hattab634 - 644
3.Osman bin Affan644 - 656
4.Ali bin Ebu Talib656 - 661

661 yılında Ali'nin öldürülmesinin ardından kısa bir süre oğlu Hasan bin Ali halifelik mücadelesine dahil olmuş fakat İslam dünyasındaki fitneyi önlemek için Emevi ailesi ile olan hilafet mücadelesinden çekilmiştir.

Emevîler dönemi

Emevîler dönemindeki halifelerdir. Bu dönemde halifelik ilk defa bir hanedanlığın kontrolüne girmiştir.

SıralamaHalifeDönemiSıralamaHalifeDönemi
1.Muaviye661 - 6808.Ömer bin Abdülaziz717 - 720
2.Yezid680 - 6839.II. Yezid720 - 724
3.II. Muaviye683 - 68410.Hişam bin Abdülmelik724 - 743
4.Mervan684 - 68511.II. Velid743 - 744
5.Abdülmelik685 - 70512.III. Yezid744
6.Velid705 - 71513.İbrahim bin Velid744
7.Süleyman bin Abdülmelik715 - 71714.II. Mervan744 - 750

Abbâsîler dönemi

Abbâsîler dönemindeki halifelerdir:

SıralamaHalifeDönemiSıralamaHalifeDönemi
1.Seffah750 - 75420.Râdî934 - 940
2.Mansur 754 - 77521.Muttaki940 - 944
3.Mehdi 775 - 78522.Mustekfi944 - 946
4.Hâdî785 - 78623.Mutî946 - 974
5.Harun Reşid786 - 80924.Tâi974 - 991
6.Emin809 - 81325.Kadir 991 - 1031
7.Memun813 - 83326.Kaim 1031 - 1075
8.Mutasım833 - 84227.Muktadî1075 - 1094
9.Vasık842 - 84728.Mustazhir1094 - 1118
10.Mütevekkil 847 - 86129.Mustarşid1118 - 1135
11.Muntasır861 - 86230.Raşid 1135 - 1136
12.Mustain862 - 86631.Muktafî 1136 - 1160
13.Mutaz866 - 86932.Mûstencid1160 - 1170
14.Mühtedî869 - 87033.Mûstezî 1170 - 1180
15.Mutemid 870 - 89234.Nâsır1180 - 1225
16.Mutezid892 - 90235.Zâhir 1225 - 1226
17.Mûktefî902 - 90836.Mustansır1226 - 1242
18.Muktedir908 - 93237.Mustasım1242 - 1258
19.Kahir932 - 934

Fâtımî halifeleri

Kahire'de hüküm sürmüş olan Şiî-Fâtımî halifeler. Sünniler tarafından halife olarak kabul edilmezler.

SıralamaHalifeDönemiSıralamaHalifeDönemi
1.Mehdi909-9348.Müstensir1036-1094
2.Kaim934-9469.Musta'li 1094-1101
3.Mansur946-95310.Âmir1101-1130
4.Mu'izz953-97511.Hâfız1130-1149
5.Aziz 975-99612.Zafir 1149-1154
6.Hakim996-102113.Faiz1154-1160
7.Zahir1021-103614.Âzıd1160-1171

Memlûk himayesi dönemi

Abbâsî Hanedanı'nın Mısır'daki Memlûk Sultanlığı himayesi altında olduğu dönemdeki halifeleridir:

SıralamaHalifeDönemiSıralamaHalifeDönemi
1.Mustansır1259 - 126110.I. Mütevekkil (ikinci kez)1389 - 1406
2.I. Hakim1262 - 130211.Mustain1406 - 1414
3.I. Müstekfi1302 - 134012.II. Mutezid1414 - 1441
4.I. Vasık1340 - 134113.II. Müstekfi1441 - 1451
5.II. Hakim1341 - 135214.Ka'im1451 - 1455
6.I. Mutezid 1352 - 136215.Mustencid1455 - 1479
7.I. Mütevekkil 1362 - 138316.II. Mütevekkil 1479 - 1497
8.II. Vasık 1383 - 138617.Mustamsık1497 - 1508
9.Mustasım1386 - 138918.III. Mütevekkil1508 - 1517

Osmanlı dönemi

Osmanlı Devleti'nin Ridaniye Muharebesi'ni kazanarak Memlûk Devleti'ne son vermesinden sonra halife unvanını üstlenen padişahlardır:1

SıralamaHalifeDönemiSıralamaHalifeDönemi
1.Selim1517 - 152015.III. Ahmed1703 - 1730
2.Süleyman1520 - 156616.Mahmud1730 - 1754
3.II. Selim1566 - 157417.III. Osman1754 - 1757
4.III. Murad1574 - 159518.III. Mustafa1757 - 1774
5.III. Mehmed1595 - 160319.Abdülhamid 1774 - 1789
6.Ahmed 1603 - 161720.III. Selim1789 - 1807
7.Mustafa1617 - 161821.IV. Mustafa1807 - 1808
8.II. Osman1618 - 162222.II. Mahmud1808 - 1839
(7.)Mustafa (ikinci kez)1622 - 162323.Abdülmecid 1839 - 1861
9.IV. Murad 1623 - 164024.Abdülaziz1861 - 1876
10.İbrahim 1640 - 164825.V. Murad1876
11.IV. Mehmed1648 - 168726.II. Abdülhamid1876 - 1909
12.II. Süleyman1687 - 169127.V. Mehmed1909 - 1918
13.II. Ahmed1691 - 169528.VI. Mehmed1918 - 1922
14.II. Mustafa1695 - 1703

Türkiye Cumhuriyeti dönemi

Padişah olmadığı halde halife olarak TBMM tarafından göreve atanmış bir Osmanlı Hanedanı üyesidir:2

SıralamaHalifeDönemi
1. (29.)Abdülmecid Efendi (son halife)1922 - 1924

Hilâfetin kaldırılması

3 Mart 1924'te çıkarılan bir kanun ile halifelik resmî olarak kaldırılmıştır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Orijinal kaynak: halifeler listesi. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

Kategoriler